Friedrich-Werner Graf von der Schulenburg

Friedrich-Werner Graf von der Schulenburg
Friedrich-Werner Graf von der Schulenburg (d. 20 Kasım 1875, Kemberg - ö. 10 Kasım 1944, Plötzensee Hapishanesi, Berlin), Alman diplomattır.
Schulenburg, 1903 de Barcelona’da konsolos yardımcılığı, daha sonra Lemberg, Prag, Varşova ve 1911'de Tiflis’te konsolosluk yapmıştır.
1914 de askere alınmış, Osmanlı ordusunda Alman irtibat subayı olmuş ve 1914'de “Gürcü Lejyonu”nun oluşturulmasında görev almıştır. 1917 de Beyrut ve Şam’da konsolosluk yapmıştır.
Enver Paşa’ya Sarıkamış Muharebesi için özellikle “Top Yolu” fikrini verdiği söylenmektedir. 1918 yılında Batum Konferansı sırasında Türklerin Kafkasyadaki ilerlemelerinden ve Vehip Paşa’nın aşırı taleplerinden korkan Alman delegesi General Otto von Lossow, savaşın başından beri Türk ordusunda Sina Cephesinde bulunan ve kısa bir süre önce 8.Ordu komutanlığı görevinden alınan Albay Kress von Kressenstein ile Kont von der Schulenburg’u sorunu çözmekle görevlendirir. Bunlar garip fakat yaratıcı bir çözüm bulurlar. Gürcistan Transkafkasya Federasyonundan ayrılarak bağımsızlığını ilan edecek ve aynı anda Almanya Gürcistanı himayesine alacaktır. Bu çözüm uygulanır[1]. Almanlar Gürcistana asker gönderir, demiryolları işgal edilir. Fakat Vehip Paşa vazgeçmez. Almanlarla çarpışır ve Alman kuvvetlerini esir alır. İş büyümek üzereyken Enver Paşa müdahale eder. Gürcistanın kapandığını gören Türkler Ermenistan üzerinden Bakü istikametinde ilerlerler ve 15 Eylül'de Baküye girerler.
Weimar Cumhuriyeti sırasında 1922’den 1931’e kadar Tahran’da, 1931’den 1934’e kadar Bükreş’te orta elçi olur. 1934’de Nasyonal Sosyalist Parti’ye (NSDAP) girer. 1934’den 1941’e kadar Moskova’da Alman büyük elçisi olur. Bismark’ın Alman-Rus dostluğu idealinin yılmaz savunucusu olarak Hitler ile Stalin arasında bir modus vivendi sağlamaya çalışır. Almanların 22 Haziran 1941’de Rusya'ya taarruzu üzerine bir süre Rusya’da enterne edilir sonra bırakılır, Türkiye üzerinden Almanya’ya döner.
Nazizme karşıdır. Hitlere yapılan 22 Temmuz 1944 komplosuna karışır. Adı, komplo başarıya ulaşsaydı dışişleri bakanı olacak iki kişiden biri olarak geçtiği için tutuklanır, yargılanır ve idama mahkûm edilir. 10 Kasım 1944’de Berlin’de asılarak idam edilir.